Hoe ouder spelletjes zijn, des te decoratiever ze vaak ogen. Tijdens onze short break in Londen, zag ik The Royal Game of Ur (of het Koningsspel van Ur) in het British Museum: een prachtig stuk dat me wat deed denken aan Senet, ook een oeroud racespel dat de tand des tijds heeft doorstaan en eveneens geweldig mooi is.

Ik raakte geïntrigeerd en begon er wat over te lezen. Blijkbaar komt uit het de Sumerische beschaving (de oudste ter wereld) en werd het begin vorige eeuw voor het eerst gevonden in de koningsgraven van Ur, het moderne Irak. De ontdekker in kwestie was ene Sir Leonard Woolley, die een expeditie leidde in opdracht van het British Museum. In de tombes van rijke Sumeriërs vond hij een aantal exemplaren die dateren van ongeveer 2500 voor Christus.
Een handleiding zat er niet bij dus het was lange tijd gissen geblazen naar de spelregels. Pas in de jaren 80 van de vorige eeuw konden ze ontcijferd worden aan de hand van een kleitablet in spijkerschrift.

Het spel zelf

Het koningsspel van Ur wordt beschouwd als de voorloper van backgammon maar heeft een behoorlijk apart spelbord. Als je het vanuit een horizontale positie bekijkt dan zie je dat de bovenste en onderste rij identiek zijn en in totaal elke 6 vakjes tellen. Een groepje van 4 en een groepje van 2. Elke speler heeft zo’n rij. De middelste rij van het bord bevat 8 vakjes. Elke speler krijgt 7 pionnen en 4 dobbelstenen, in de vorm van puntige piramides.
In sommige spelvariaties wordt er gespeeld met 6 pionnen en 3 dobbelstenen. Bedoeling is om al je pionnen naar hele parcours op het spelbord te laten afleggen. 
Lees de spelregels of bekijk deze video* met duidelijke instructies:

Spelregels Royal Game of Ur (Engelstalig)

*Opmerking van de maker van de video: in 3:15 zegt hij ‘1 en 4’. Het moet ‘0 en 4’ zijn.

Het Koningsspel van Ur kopen

Vroeger werd er een editie uitgegeven door Ravensburger maar het is blijkbaar niet meer op de markt. Jammer want het is zo’n mooi en decoratief spel.
Op amazon.com is er een heel mooie uitgave verkrijgbaar maar de verzendkosten zijn torenhoog. Interessanter is het aanbod op etsy, waar een aantal prachtige exemplaren worden verkocht.  Of check de online shop van het British Museum.

Wat ook kan, is er zelf eentje maken, aan de hand van de printable van het speelbord. Kost je niks en je bent meteen gelanceerd.

Interesse in meerdere oude spelletjes? Check dan ook deze blogposts: