Wie enkele jaren geleden naar ‘De callboys’ keek, kent dit originele bouwwerk wel. Een eigenzinnige stairway to heaven, neergepoot in een groene omgeving. Beetje vreemd dat het een toren wordt genoemd want eigenlijk is het een trap die uitmondt in een soort zwevende laadbak.


Onlangs maakten we tijdens de Alsbergwandeling kennis met de toren. Een leuke tussenstop en een apart kunstwerk waarover ik graag wat meer vertel.

Ter plekke

Aangekomen in Tielt-Winge parkeren we onze auto bij een van de wandelknooppunten op de route en begin we aan ons tochtje. Na een half uurtje stappen, brengt een grindpad ons naar de toren.

Het is guur weer en we zijn de enige bezoekers. Een meevaller want een man die voorbij wandelt, vertelt dat het de dag voordien, toen er een stralende herfstzon aan de hemel stond, een overrompeling van jewelste was. In de regen heeft de toren blijkbaar heel wat minder aantrekkingskracht. Elk nadeel heeft zijn voordeel; de nattigheid nemen we voor lief en we klimmen de toren op. Normaal gezien kan je bij helder weer de koeltorens van Electrabel in Vilvoorde zien, op zo’n 30 kilometer afstand. Nu lukt dat niet, daarvoor is het te bewolkt en te grijs maar het uitzicht is toch wijds genoeg om even een 360 graden rondje te maken en van het omliggende landschap te genieten.

De constructie

De roestkleurige Vlooybergtoren staat er sinds 2013 nadat zijn voorganger, een houten uitkijkpost, het begeven had. Er moest dus iets anders komen en in de zoektocht naar een passende vervanger schreef de gemeente Tielt-Winge een wedstrijd uit die gewonnen werd door het architectenbureau Close to Bone. Zij pakten uit een onconventioneel ontwerp: een zwevende trap.


De Vlooybergtoren is een treffende illustratie van het concept ‘form follows function’, een  principe dat geassocieerd wordt met de architectuur uit de late 19e en vroege 20e eeuw. Hoofdgedachte is dat de vorm van een constructie primair verband moet houden met de bedoeling ervan. In het geval van de Vlootybergtoren is dat hogerop geraken. En om naar boven te gaan heb je in eerste instantie een trap nodig en geen toren.

Vandalisme

Het korte bestaan van de Vlooybergtoren is best al heftig geweest. In 2018 werd hij tijdens de nacht van vrijdag 29 juni op zaterdag 30 juni 2018 vernield door een stelletje vandalen die de constructie in brand staken.  Een van deze pyromanen liep daarbij ernstige brandwonden op.
Hun motief? De aanstoker van het groepje zou de dag erop verhuizen en wou absoluut met een knaller vertrekken. En dat heeft hij echt letterlijk genomen. Samen met vier anderen stak hij op de toren balen stro met benzine in brand. Om 1.30 uur ’s nachts volgde een luide explosie die de buurt deed opschrikken. Zijpanelen van de toren werden afgerukt en vlogen in het rond. Wat enkel overbleef was het skelet van de toren.

Een schokgolf trok doorheen de gemeente en de politie werd overstelpt met tips. Waaronder een heel opmerkelijke. Iemand berichtte namelijk dat op de Wikipediapagina van de toren nog diezelfde nacht een bericht werd gepost over de torenbrand. De melding zou maar een kwartier online gestaan hebben en het was behoorlijk frappant omdat op dat moment enkel de daders weet hadden van de brandstichting. Het IP-adres zou dus een belangrijk spoor kunnen zijn.
Het was echter een anonieme brief vanuit Brussel die een week daarna tot de ontmaskering van de daders leidde.

In Tielt-Winge werd kort na de explosie besloten om hun iconische toren weer op te richten en zelfs nog wat hoger te maken. Dat extra stuk werd gefinancierd via privé-initiatieven en crowdfunding.
Er werd stevig doorgewerkt aan het herstel en op 21 december 2018 werd de vernieuwde Toren plechtig ingehuldigd. In het bijzijn van acteur Rik Verheye (Callboys) en Jan Eelen, de regisseur van de serie. De Hagelandse trekpleister torende opnieuw boven de omgeving uit en werd weer opengesteld voor het publiek.

En de daders? Die moesten in december 2019 voor de rechter verschijnen en kregen fikse werkstraffen opgelegd. Plus het opdraaien voor de herstelkosten, zo’n € 100.000.

Wat cijfermateriaal:

  • 11,2 meter hoog
  • 20 meter lang
  • 13 ton zwaar
  • 55 treden
  • Kostenplaatje: € 126.266,85

Nog enkele (lucht)beelden: